TapTrap

by Isa van der Putten

Hoe kan ik jongeren bewust maken dat doseren in hun sociale mediagebruik gezonder voor ze is?

Social media

Mijn onderzoek richt zich op het bewustmaken van jongeren over het belang van het doseren van hun sociale mediagebruik. Vanuit mijn eigen ervaring en observaties merkte ik dat veel jongeren, inclusief mezelf, regelmatig worden afgeleid door hun telefoon, wat kan leiden tot verslavingsgedrag. Om hierop in te spelen, heb ik een lesprogramma ontwikkeld met het spel TapTrap. Dit programma combineert informatie over verslaving met een ervaringsgerichte benadering, waarbij jongeren leren hoe dopaminelevels reageren op sociale mediagebruik. Mijn doel is om jongeren te laten inzien dat sociale media niet slecht zijn, zolang ze bewust en met mate worden gebruikt.

In mijn onderzoek heb ik me gefocust op het bewustmaken van jongeren over het belang van het doseren van hun sociale mediagebruik. De reden dat ik dit belangrijk vind, is onder andere mijn eigen ervaring. Ik merkte namelijk dat ik meer in het moment zou willen leven, maar regelmatig afgeleid werd door mijn telefoon. Wekelijkse schermtijdmeldingen gaven aan dat mijn gebruik soms schrikbarend hoog was, met soms wel 200 meldingen per dag. Die meldingen storen me dus 200 keer op één dag.

Toen ik dit besprak met vrienden en familie, bevestigden velen dat ze zich verslaafd voelden aan hun telefoon. Dit probleem is niet uniek: op sociale media zag ik dat veel mensen moeite hebben met hun eigen sociale mediagebruik. Veel mensen vertelden over het constant openen van apps zoals Instagram zonder zich daarvan bewust te zijn en het urenlang doelloos scrollen.

Tijdens mijn onderzoek heb ik ook gekeken naar hoe andere vormen van verslaving worden aangepakt. Vaak gebeurt dit door een combinatie van informeren en demoraliseren. Daarnaast heb ik ook geleerd dat ervaren veel doet. Dus heb ik ervoor gekozen om informeren en ervaren als combinatie in te zetten.

Om dit te bereiken heb ik een lesprogramma ontwikkeld met een spel genaamd TapTrap. In dit lesprogramma krijgen jongeren via een presentatie informatie over hoe verslaving werkt en waarom het schadelijk kan zijn. Ook kan de presentatie zorgen voor meer begrip en leert de docent de leerlingen beter kennen.

 Het spel laat hen vervolgens ervaren wat er in hun hoofd gebeurt met de dopaminelevels. In TapTrap spelen de leerlingen de rol van een sociale mediagebruiker die probeert aan de overkant te komen zonder in de telefoon te verdwijnen. Ondertussen zijn er meldingen die ze kunnen ontwijken of juist pakken. Deze meldingen zorgen voor extra pieken in hun dopamine maar daarna ook voor flinke dalingen.

 Het spel illustreert hoe de dopamine levels werken als je sociale media gebruikt. Ik wil benadrukken dat sociale media niet per se slecht is. Het zorgt ook voor zoals verbondenheid, informatie en entertainment. Daarom ben ik ook tegen het verbieden van sociale media. In plaats daarvan geloof ik dat het vinden van de juiste balans heel belangrijk is. Door jongeren bewust te maken van de voordelen van gedoseerd gebruiken van sociale media gaan ze de voordelen ervaren.