De verborgen vrouw
Hoe creëer je meer ruimte voor de grenzen en persoonlijke ruimte van jonge vrouwen tijdens 'vrouwelijke' onderzoeken?
Ruimte voor de vrouw en haar grenzen
Naar de huisarts voor haar eerste inwendige onderzoek, iets wat elke vrouw een keer meemaakt in haar leven. Ze gaat liggen in een afhankelijkheidspositie op de behandeltafel, waar ze zichzelf letterlijk en figuurlijk moet blootgeven. Een eendenbek, ook wel een ‘speculum’ wat een bekend maar toch onbekend object is, die naar binnen wordt gebracht. Een arts die in haar intieme ruimte komt die normaliter alleen voor haarzelf en haar seksuele partner is. En dit gebeurt allemaal in 10 minuten.
Binnen deze tien minuten is er voor de vrouw bijna geen tijd en ruimte om haar grenzen aan te geven en deze bespreekbaar te maken met de arts. Hierdoor kan de eerste ervaring van een inwendig onderzoek worden herinnerd als een moment waar haar grens wordt overschreden, soms zonder dat ze het zelf doorheeft.
Maar ook de onzekerheid van de vrouw kan ervoor zorgen dat ze haar grenzen niet zichtbaar maakt tegenover de arts, waardoor er voor de arts geen ruimte is om de onzichtbare grenzen van de vrouw te waarborgen tijdens de behandeling.
Wat gebeurt er als we ruimte creëren voor de vrouw en haar grenzen tijdens ‘vrouwelijke’ onderzoeken?
De ruimte voor de vrouw die ze fysiek inneemt maar ook geestelijk definieert als die van haarzelf.
De ruimte waar ze controle bewaart door de afstand die ze neemt.
De ruimte die ze inneemt om haar grenzen te stellen.
De ruimte waar ze zichzelf veilig voelt.
Haar ruimte.
De onzichtbare grenzen
Door in gesprek te gaan met de vrouwen ben ik erachter gekomen dat de angst niet zozeer ligt bij de behandeling zelf, maar bij de kwetsbaarheid van de vrouw. En dat ze door haar onzekerheid niet de ruimte durft te nemen om haar ‘niet altijd zichtbare’ grens kenbaar te maken aan de arts.
Door juist ruimte te creëren voor het gesprek met de vrouw over haar onzekerheid, kunnen haar onzichtbare grenzen zichtbaar worden gemaakt waardoor er in deze kwetsbare ruimte, ruimte voor de vrouw ontstaat.
Ruimte om de grenzen te verkennen en te waarborgen in het contact met haar arts.
Ruimte voor het gesprek in de behandelkamer.

"Ik probeerde me distantiëren van wat er gebeurde. Een gedachte bij mezelf: Ik ben nu even gewoon een lichaam en daar wordt naar gekeken."
Geïnterviewde vrouw, Amsterdam

Ruimte voor het gesprek
De inzichten die zijn opgedaan in de gesprekken met de vrouwen hebben mij laten inzien dat er meer ruimte nodig is voor het gesprek. Om deze reden heb ik er voor gekozen om juist deze ruimte die er nu niet is in de behandelkamer daarbuiten te creëren. Op deze manier kan de vrouw met mij haar grenzen onderzoeken, waarna ze deze toepast in het gesprek met haar arts.
De wachtkamer
De lange wachttijden, het besef van tijd verliezen, deze onderdelen zorgen ervoor dat de vrouw onzekerder in de behandeling stapt.
Dit is de ruimte waar de vrouw geconfronteerd wordt met haar eigen onzekerheden door de afhankelijkheidspositie van de stoel en de kwetsbaarheid van eigen reflectie in de weerspiegeling tegenover haar. Ze probeert afstand te bewaren, maar doordat ze deze afstand wilt bewaren weet ze ook niet meer hoe ze contact kan maken met zichzelf zonder afstandelijk te worden.
De paskamer
Het moment van aan- en uitkleden, iets van haarzelf, het recht op privacy om te reflecteren op het moment. Om deze reden staat de paskamer symbool voor het grensbord en het gesprek met de vrouw. Het moment dat haar grenzen worden gewaarborgd.
De afstand die zichtbaar wordt tijdens de wachtkamer wordt gebruikt in de paskamer om te reflecteren over haar eigen onzekerheden en de grenzen hierbinnen. Door de vrouw haar ruimte te laten innemen worden haar grenzen voelbaar voor haarzelf, hierdoor is ze in staat te reflecteren over haar eigen onzekerheden en kan ze haar grenzen hierbinnen aangeven.
Het grensadvies
Op basis van de ervaring in de wachtkamer en het gesprek in de paskamer wordt het grensadvies opgesteld. Een advies waar de vrouw inzicht krijgt in haar eigen grenzen, onzekerheden en hoe ze hier in de juiste vorm van afstand en nabijheid kan creëren in het contact met zichzelf en naar de arts.
Stappen van contact
Het grensadvies is gebaseerd op de stappen van contact en welke stap hierin voor de vrouw van waarde zijn om wederzijds contact tussen haarzelf en de arts te kunnen ervaren. De stappen van contact zorgen ervoor dat de vrouw de controle neemt over haar eigen grenzen binnen een behandeling en hoe ze deze kan beschermen in het contact met de arts.

Het gesprek
Het verlangen ligt niet alleen bij de vrouw, maar net zo goed bij de behandelend arts. Ik creëer nu de ruimte waar er plaats is voor dit gesprek, maar wat gebeurt er als we dit gesprek creëren tussen de vrouw en de arts in de behandelkamer?