De Kraakbond
Hoe kan het legaliseren van kraken op de politiek agenda komen?
In Nederland is er al lange tijd sprake van woningnood. De vraag naar woningen stijgt en er wordt te weinig bijgebouwd. Wanneer er wel dure nieuwbouw plaatsvindt, gaat dit regelmatig ten kostte van de sociale huursector. Tegelijkertijd staan er ook heel veel gebouwen leeg. Waarom wordt hier geen gebruik van gemaakt?
Kraken; het binnendringen van een leegstaand pand met het doel deze te bewonen zonder dat de eigenaar daar toestemming voor geeft. Lang was dit toegestaan zodat er druk stond op de eigenaars om iets te doen met de object. Vooral in de jaren 80 uitte veel studenten hun ongenoegen met de woningnood in de vorm van kraken. Sinds 2010 is dit illegaal. Dit staat haaks op het Europees verdrag van de rechten van de mens.
Om de woningnood te verlichten is het nodig dat kraken weer legaal word. Het bied een alternatief voor het woningsysteem (sociaal en privaat) in tijden van schaarste. Er ontbreek echter de wettelijke ondersteuning en de publieke ondersteuning. Door kraken in een ander systeem te plaatsen moeten starters meer interesse gaan tonen en word hiermee druk uitgeoefend op de politiek.
Doel
Het doel van dit project is om kraken weer op de politieke agenda te zetten. Hiervoor is het nodig om een alternatieve vorm van kraken te presenteren. Het blijft een activistisch doel, maar starters moeten het gevoel krijgen dat er een optie buiten het woonsysteem bestaat die realistisch oogt. Hiervoor is een fictieve bond ontworpen die panden kraakt en aanbied. Om de publieke perceptie van kraken te verbeteren word er aandacht besteed aan het maatschappelijke doel van het pand. Zo word het object van de buurt en niet alleen van de krakers.
Onderzoek doelgroep
De woningnood is vooral een groot probleem bij starters. Zij hebben nog weinig kunnen opbouwen, leveren veel van hun loon in voor huur en kunnen zelfs zonder studieschuld vaak te weinig lenen voor het kopen van een huis. Sommige van hen blijven noodgedwongen thuis wonen of gaan zelfs terug naar hun ouderlijk huis om te kunnen sparen.
Het kraken van een woning zien zij niet als een optie. Ze zijn bang voor de mogelijke juridische gevolgen en hebben niet het gevoel dat een kraakpand hun de zekerheid geeft die ze zoeken. Echter geven ze wel aan dat het idee van het wonen in een kraakpand aantrekkelijker wordt en minder afschrikt. Hierdoor ontstaat er een belangrijke groep om de interesse voor het kraken weer aan te wakkeren.
Het ontwerp
De Kraakbond
De Kraakbond is een fictieve organisatie die bescherming bied aan krakers d.m.v. een lidmaatschap. Daarnaast bied het woningen aan die de bond zelf hebben gekraakt. Voor dit concept is een multimedia guerrilla campagne ontworpen bestaande uit:
Website, Instagram Stickers & Kraakborden
Met stickers en kraakborden word reclame gemaakt in het straatbeeld, net als kraken het ongenoegen met de woningnood uit aan het publiek. Stickers primen de gebruiker, zodat later de posters nog beter opvallen.
Daarna stuurt de posters de gebruiker naar de site en ontdekken ze een nieuwe manier van kraken. Op de site kunnen ze zich ook inschrijven voor een woning d.m.v. een intake. Dit geeft vertrouwen in de bond, doordat er alleen mensen worden toegelaten die zich kunnen vinden in de krakersbeweging
De site is hier te vinden: https://www.kraakbond.nl/
Sociaal bewijs
Op de site en Instagram word de focus gelegd op de inwoners om een ander beeld van krakers te laten zien. Met gefotoshopte beelden word geschetst hoe het pand word opgeknapt en een maatschappelijk doel kan dienen. Dit is belangrijk om te laten zien dat kraken geen criminelen hoeven te zijn.
Call to action
Aan het eind van de site word de gebruiker uitgenodigd om een intakeformulier in te vullen. Hierdoor kun je het gesprek met de gebruiker aangaan. Daarnaast word er een petitie gepresenteerd die neergelegd kan worden bij de politiek. Door het ongenoegen van starters en de petitie kan er druk uitgeoefend worden op de politiek.
Ontwerpersvisie
Het onderwerp kraken spreekt mij persoonlijk aan, omdat ik zelf veel last had van de woningnood. Ik herken me in veel punten met het anarchisme. Ik definieer vrijheid op de volgende manier:
‘’Vrijheid is wanneer je niet word geforceerd in beweging, associatie of een systeem’’
Afhankelijk zijn van het woonsysteem zorgde ervoor dat ik en vele andere geen kant op konden. Nu is De Kraakbond op zichzelf ook een systeem, maar bied het wel een alternatief met meer zelforganisatie. Hierdoor komt er meer vrijheid bij de bewoners te liggen en worden ze beschermd. Ondanks dat het een fictieve organisatie is, geeft het mensen wel een beeld van hoe het anders kan. Hoe we samen kraken weer op de politieke agenda kunnen zetten.