De Cocon

Elk persoon heeft tot op een zekere hoogte wel eens last gehad van moeilijk kunnen slapen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat zo’n 20% van de Nederlanders in 2017 last had van slaapproblemen. Kan jij je voorstellen hoe het is om hier maandenlang of zelfs jarenlang last van te hebben? Op zo’n moment wordt er gesproken van insomnia, of slapeloosheid.

Het slaaptekort zorgt op de korte en lange termijn voor beperkingen in het dagelijks functioneren. Ook heeft het grote impact op de lichamelijke, emotionele en geestelijke gezondheid.

Ontspanning in de woonomgeving

Wat als de woonomgeving van insomnia patiënten kan bijdragen aan een betere nachtrust? Tijdens verschillende interviews met de doelgroep en een slaapexpert kwam het belang van ontspannen voor het slapengaan en de hulp die de patiënten hierbij zoeken naar voren.

Daarnaast is er onderzoek gedaan naar de invloed van de woonomgeving en de zintuigen op slaap. Wist je bijvoorbeeld dat kleuren een onbewuste invloed kunnen hebben op je gemoedstoestand en dus ook op je nachtrust? Of dat bepaalde geuren kunnen zorgen voor ontspanning en een betere slaap efficiëntie? Wat nou als je al deze elementen samen kunt voegen om zo tot een optimale ontspanning voor het slapengaan te komen?

The doorway effect

Er is onderzoek gedaan naar het “doorway effect”, wat als basis dient voor de prototypes en de uiteindelijke proof of concept. Het doorway effect is het fenomeen dat zich voordoet wanneer men een ruimte binnenloopt en vergeet wat hij/zij ook alweer wilde doen. Dit wordt veroorzaakt door het “encoding principle”; het proces in de hersenen dat ervoor zorgt dat een herinnering wordt opgeslagen, waarbij de gehele context aan de herinnering gekoppeld wordt. Wanneer men zich in een andere context begeeft, missen delen van die gecodeerde herinnering en is het moeilijker om deze terug te halen. Wat nou als we het tot ons voordeel kunnen gebruiken? Wat nou als we het kunnen gebruiken om onze dagelijkse zorgen te vergeten op het moment dat we die nieuwe ruimte binnenlopen? Het doorway effect zorgt, naast de lichamelijke ontspanning, ook voor mentale ontspanning. Uit testen bleek echter dat dit effect tijdelijk is. Na enige tijd gingen de testpersonen weer terug in het patroon van piekeren. Het was dus van belang dat het brein een afleiding zou moeten krijgen van de negatieve gedachtes.

Proof of concept

Op basis van het onderzoek is de proof of concept bedacht: De Cocon. Dit is een ontspanningsruimte die alle onderzochte ontspannende elementen bevat, gecombineerd met de fantasierijke vragenkaartjes. De insomnia patiënt zal in deze ruimte fysiek ontspannen door middel van de verschillende elementen: rood licht, lichtroze kleur, zachte texturen, rustgevende audio, kalmerende geuren en warmte. Mentale ontspanning treedt op door middel van het doorway effect. Wanneer de persoon de nieuwe context ingaat, zal het brein tijdelijk de piekergedachtes moeilijker terug kunnen halen. Door middel van de kaartjes met vragen (of eigen meditatie-oefeningen) zal het brein afgeleid worden en op een positief gedachtespoor gezet worden. Dit zal de patiënt helpen met ontspannen in de avond waardoor zij weer een positieve associatie krijgen met het slapen en de slaapkamer. Onderzoek toont aan dat deze effecten op de korte en lange termijn ervoor zorgen dat men minder gestrest zal zijn en beter kan slapen.

Het proces

In de experience flow is het proces te zien wat de persoon doormaakt. Door de telefoon weg te leggen zal de persoon geen afleiding hebben in de Cocon. De wekker wordt van tevoren gezet, waardoor de persoon niet uit de ontspannen “flow” raakt wanneer hij/zij vanuit de ruimte naar bed gaat. De kaartjes helpen bij het mentaal ontspannen, maar personen die zelf ervaring hebben met meditatie en/of ontspanningsoefeningen kunnen er ook voor kiezen om de kaartjes achterwege te laten. Deze kaartjes kunnen dan ook los gekocht worden. In de ruimte zal de persoon op zintuigelijk niveau ontspannen worden en door middel van het doorway effect (onbewust) even alle dagelijkse zorgen vergeten. De persoon kan overigens zelf zijn of haar zithouding bepalen; het zij op een stoel, kruk of yogakussen op de grond. Deze kunnen ook los erbij gekocht worden. Het doel van de Cocon is om personen in een staat van totale ontspanning te krijgen zodat het inslapen en doorslapen makkelijker gaat. Hierdoor zullen zij ook weer een positieve associatie krijgen met het slapen en de slaapkamer. Onderzoek toont aan dat deze effecten op de lange termijn ervoor zorgen dat men minder gestrest zal zijn en beter kan slapen.