Circulairhout

by Kay Huffenreuter

Hoe kan ik houtbewerkers motiveren om restant hout duurzamer te verwerken d.m.v. mycelium?

  • Hout - Duurzaamheid - Circulair - Schimmel -

Als je met hout werkt, is reststof een gebruikelijke bijkomstigheid. Bij het maken van een houten- meubelstuk, -saladekom of een -klomp, verzamel je al snel en berg aan kleine stukjes hout en zaagsel. Grotere stukjes kunnen vaak nog bewaard en gebruikt worden. Zaagsel daarentegen ligt vaak diezelfde week al weg te rotten op de vuilnisbelt.

Hoewel er tegenwoordig veel wordt geëxperimenteerd en bedacht om rest materiaal, zoals dat van hout, een nieuw leven te geven, lijken de mensen die deze reststoffen produceren niet bekend met of overtuigd door de duurzame methodes.

Don’t rot away, rot to stay

De afgelopen jaren zijn steeds meer ontwerpers bezig met het ontwikkelen van duurzame materialen. Leer van kombucha, plastic van algen en steeds vaker komt de duurzame potentie van mycelium(schimmeldraden) in beeld.

Dit ondergrondse deel van een schimmel/paddenstoel, verspreid zich in en door biomassa en vormt een netwerk om vervolgens de massa te kunnen verteren. Het mycelium dient ook als een bindweefsel. Het houdt de biomassa, als een soort lijm bij elkaar. Als alles is verteerd wordt er een paddenstoel gevormd zodat de schimmel zich vervolgens d.m.v. sporen kan voortplanten.

Als je voor het ontstaan van een paddenstoel deze hoop biomassa verhit of uitdroogt, om de schimmel te doden, houd je een composiet over die bestaat uit biomassa en mycelium.

Toegankelijk?

Er zijn heel wat ontwerpers maar ook bedrijven opgedoken die dit mycelium composiet gebruiken voor het maken van meubels, isolatie en zelfs doodskisten. Echter als je zelf opzoek gaat naar hoe het precies werkt, moet je je een weg banen in verschillende White papers en websites. En als je als ‘kleine ontwerper’ vragen wilt stellen aan de ontwerpers en bedrijven die al succes hebben geboekt met mycelium, is er geen tijd of interesse om je vragen te beantwoorden.

Het materiaal ervaren 

Het beschikbaar maken en begrijpelijk maken van informatie is echter niet iets wat een maker inspireert en motiveert om een nieuw materiaal toe te voegen aan zijn gebruikelijke inventaris.

Uit mijn onderzoek kwam duidelijk naar voren dat; hoewel de makers wel geïnteresseerd zijn in duurzame materialen en de processen die daarbij horen, zij pas echt overtuigd worden als ze het materiaal kunnen ‘ervaren’.

Voelen, ruiken, breken, zagen, boren, verven, alles wat nodig is om de eigenschappen van het materiaal te bepalen, is nodig om een doorslaggevende beslissing te kunnen maken.

Circulairhout.info

Om een mycelium composiet te zien kan je een tentoonstelling of museum gaan maar aanraken is dan streng verboden. En omdat je niet zomaar een duur design meubelstuk koopt om je zaag in te zetten, heb ik CirculairHout.info opgezet.

Circulair hout is een platform die de ‘kleine’ houtbewerker de handvatten geeft om reststoffen om te zetten in bruikbaar materiaal. Of je nou opzoek bent naar informatie, inspiratie of een community van gelijkgestemde waar je vragen aan kunt stellen, circulairhout.info brengt alles onder een dak. Naast dit alles biedt Circulair Hout de mogelijkheid het mycelium composiet echt te ervaren.

Hiervoor is het mycelium stalen plankje ontwikkeld. Op het plankje vind je 3 grote tegels , elk gemaakt met een andere schimmel cultuur. Deze culturen zijn alle drie geschikt voor het groeien van een mycelium composiet maar verschillen samenstelling en hardheid net iets van elkaar. 

Zo kunnen ontwerpers op een goedkope en laagdrempelige manier kennismaken met de mogelijkheden die mycelium te bieden heeft om zo vervolgens te beslissen of ze de volgende stap willen zetten.

Toekomst

Omdat naast het gebruik van mycelium er meerdere mogelijkheden zijn om zaagsel te verwerken naar bruikbare materie, is het doel van circulair hout om zich verder uitbreiden om zo ook andere methodes toegankelijk en ervaarbaar te maken.