YATO.

Dit project komt aldus voort uit een eigen observatie, tevens komt dit onderwerp vaker aan bod door de snelle groei ervan; identiteitsproblemen onder jongeren die resulteren in therapie. Afgelopen jaar heb ik van veel vrienden en leeftijdsgenoten vernomen dat zij worden behandeld door een psycholoog, wanneer ik daar langer over na ging denken hoe meer zorgen ik me ging maken. Een psycholoog was in mijn ogen altijd iets waar jongeren bijna nooit naar toe zouden gaan, dat is iets voor als je volwassen bent en veel meer zorgen aan je hoofd hebt, dacht ik altijd. Het tegendeel blijkt, meer dan de helft van de jongeren (in Nederland) gaat naar een psycholoog of heeft deze al bezocht. Ik vroeg mij dan ook af; “Hoe kan het dat zoveel jongeren naar een psycholoog gaan?” De grote boosdoener blijkt stress. Stress is er in vele vormen, met het oog op inkadering van mijn onderzoek heb ik gekozen om te focussen op één soort, namelijk; stress door prestatiedruk. Het gevoel van languishing, gebrek aan motivatie, simultaan een gevoel van moeten presteren, hetgeen een direct gevolg is van de covid-19 pandemie en de daarbij ingevoerde lockdown. Het is tegenwoordig niet alleen maar moeten presteren op school maar ook voor; social media, je ouders en je vrienden. Dit allemaal om aan het ‘perfecte plaatje’ te voldoen. Bij veel jongeren worden al deze verwachtingen te groot en resulteren al op jonge leeftijd in stress die zich fysiek dan wel geestelijk uiten.

Wanneer ik aan een psycholoog dacht dan zag ik gelijk het clichébeeld voor me van een psycholoog met de bekende inktvlekkenmethode (de Rorschachtest). Na nader onderzoek bleek er veel kritiek te zijn op deze test, toch vond ik de essentie van de test fascinerend en het bleef in mijn hoofd zitten. Ik heb gekeken waar de ‘fouten’ liggen binnen dat ontwerp/uitvoering en ben dan ook een herontwerp hierop gaan maken. De kritiek op de methode komt vooral omdat mensen iets in de vlekken zien vanuit perceptie, e.g. wanneer iemand in de vlekken een ezel ziet mag je niet de medische conclusie trekken dat de cliënt in kwestie depressief is. De test werkt alleen wanneer mensen hun interpretatievermogen gebruiken en het op zichzelf kunnen betrekken. Door het onderzoeken van andere ontwerpers en kunstenaars heb ik gekeken hoe zij werken met interpretatie en het onderbewustzijn. Met dit project wil ik jongeren bewuster maken van het belang van het onderbewuste, i.e. jezelf niet wegdrukken maar juist openstellen. Stress zorgt voor een onbalans in communicatie tussen het bewustzijn en onderbewustzijn. Door jezelf open te stellen en het gesprek aan te gaan met jezelf kan deze balans worden behouden of teruggehaald.

De installatie wil ik op middelbare scholen toepassen om jongeren te leren omgaan met onderbewuste stress en ze het belang hiervan laat inzien voordat ze naar hun vervolgstudie gaan en met meer stress factoren in aanmerking zullen komen. Tijdens mijn project ben ik in contact gekomen met Luuc Smit van de post-hbo opleidingscursus ‘Begeleiden bij rouw en verlies’ aangeboden door de Hogeschool Zeeland. Mijn eerste prototype wordt daar in de cursus gebruikt om professionals uit het werkveld op te leiden tot deskundige begeleiders op het gebied van verlies- en rouwproblematiek. Na mijn afstuderen ga ik verder met het doorontwikkelen voor deze cursus en externe partners, maar binnen dit eindproject is de keuze gemaakt om bij mijn eigen doelgroep jongeren te blijven en hiervoor te ontwerpen.