Distraction Exposure Training Simulator (DETS)
Hoe kunnen Mixed Reality en Virtual Reality afleiding tijdens de informatieverwerking van de HBO student vervangen voor concentratie bij online afstandsonderwijs?
Je maakt het als student wellicht wel eens mee.
Een omgeving is rumoerig of rommelig. Dit zorgt er voor dat je je niet kan concentreren op je werk. Vanaf dat moment kan je een aantal dingen doen. Je kan proberen je huidige omgeving aan te passen aan wat je nodig hebt om je te kunnen focussen, of je kan je werkplek veranderen door naar een andere ruimte te gaan.
Maar wat nou als geen van beiden een optie is?
Anno 2020 – 2021 leven we in een periode waar veel dingen anders verlopen dan normaal. Veel studenten zijn geforceerd thuis gaan studeren vanaf maart 2020 en dit heeft de nodige gevolgen gehad voor hun studie. Het onderwijs op locatie veranderde plotseling naar online afstandsonderwijs. Men had ineens niet meer de luxe om van studielocatie te wisselen en moest simpelweg dealen met de omgeving die zij ter beschikking hadden, ongeacht hoe storend deze dan ook kon zijn gedurende de thuisstudie. Daar gaat dit eindontwerp dan ook over.
DETS (Distraction Exposure Training Simulator) is een Virtual Reality applicatie die de gebruiker in staat stelt om zichzelf te trainen tegen afleidingen. Dit gebeurt door middel van exposure technieken. De gebruiker kan dit binnen zijn of haar eigen omgeving doen, zittend op een stoel, wanneer zij het idee hebben dat ze training nodig hebben. DETS leert de gebruiker om zich te focussen op 1 taak en om de rest zoveel mogelijk buiten te sluiten.
Maar waarom is dit nou zo relevant?
Uit dit onderzoek bleek dat veel studenten last hebben van afleidingen die hun studie belemmeren. Zo’n 72,5% van alle studenten die mee hebben gedaan aan dit onderzoek bleek last te hebben van afleidingen tijdens de studie. Bij 66,6% van deze studenten bleek het te gaan om afleidingen van buitenaf, zoals herrie bij de buren, of zonlicht dat je triggert om naar buiten te gaan. Dit noem je ook wel extrinsieke afleidingen.
Bij de rest ging het juist om intrinsieke afleidingen, zoals een hongerig of gedemotiveerd gevoel.

Exposure training om studenten resistent te maken tegen afleiding
De oplossing voor het probleem rondom afleiding kan uitgevoerd worden binnen de thuisomgeving van de student. Het appartement of de woning van de student is een informele leeromgeving. Deze omgevingen zijn niet altijd geschikt om onderwijsgerichte activiteiten in uit te voeren, omdat ze onder andere voor afleiding kunnen zorgen. Dit maakt deze omgeving dan ook een uitstekende omgeving om concentratie in te trainen.
Voor het trainen van concentratie is voor een VR applicatie gekozen, omdat VR vanuit de theorie werd bevestigd als een middel dat enorm kan helpen om de gebruiker te motiveren en om zich te kunnen focussen op de materie in kwestie. Virtual Reality wordt daarnaast regelmatig ingezet voor exposure therapie om onder andere problemen zoals angststoornissen van mensen te verhelpen. DETS gaat van hetzelfde principe uit, maar gebruikt simulaties om studenten bloot te stellen aan afleidingen.

De student moet in de VR simulatie slechts 1 taak per keer volbrengen. Deze taak is een simpele telopdracht, die normaliter simpel genoeg is om foutloos uit te voeren voor HBO studenten. De telopdracht is een vorm van informatieverwerking in het hoofd. Uit het onderzoek bleek dit een processtap te zijn waarbij studenten het snelst afgeleid raken.
Door middel van VR simulaties wordt de student blootgesteld aan afleidingen. De student moet de telopdrachten voltooien, terwijl de simulatie de student wil storen. Het doel hiervan is dat de student zichzelf traint om afleidingen te negeren, om zich zo beter te kunnen focussen bij toekomstige situaties waar concentratie vereist is.
Indien de student doorheeft wat voor soort afleiding voor een probleem zorgt in zijn of haar werkomgeving, dan kan de gebruiker specifiek kiezen voor meer auditieve afleidingen of meer visuele afleidingen, om zo gerichter te trainen.

Tijdens het testen van de prototype iteraties is gebleken dat zowel Virtual Reality als Mixed Reality geschikt konden zijn voor dit product, maar vanwege factoren zoals beeldkwaliteit, betaalbaarheid voor de doelgroep en gebruiksgemak is er gekozen om dit product alleen verder te ontwikkelen in VR. Wat MR interessant maakte was het vermogen tot interactie tussen echte objecten en virtuele objecten. Ook zou MR de omgeving van de student niet veranderen, waar VR dit uiteraard wel doet. VR bleek echter meer geschikt en betrouwbaar te zijn voor het eindproduct, zoals ik het als ontwerper kon aanbieden aan de doelgroep.
Wat dit eindproduct vanuit mijn eigen visie als interactieontwerper interessant maakt is vooral het feit dat ik interactie probeer uit te lokken, terwijl de persoon juist zo min mogelijk aandacht daaraan moet schenken. Onderzoek naar kleur, vormen, typografie en verschillende vormen van interactie met VR hebben geholpen om een ervaring te creëren die interactie uitlokt wanneer nodig, maar ook juist rust uit kan stralen wanneer de gebruiker dat nodig heeft. Voor meer informatie over de ontwerpkeuzes kan je het exploratiedocument bovenaan de pagina openen.
Aan de hand van de resultaten van de vele testen, die zijn uitgevoerd met de prototype iteraties, kan geconcludeerd worden dat DETS studenten kan helpen bij het trainen van concentratie op één taak tegelijk. Het resultaat hiervan was na al een week testen te zien bij de studenten. Participanten hebben in totaal 6 korte trainingen moeten volbrengen per dag. Naar mate de studenten dit vaker deden was er sprake van gewenning en werd de telopdracht zelf makkelijker. De makkelijkheid van het tellen zorgde op z’n beurt weer voor overmoedigheid en zo opnieuw voor een verlies van concentratie. Dit maakt dat de trainingen vereisen dat de gebruiker zich blijft focussen, hoe makkelijk of hoe moeilijk de telopdracht zelf dan ook is. Na het trainen kan de student proberen zich te focussen op zijn of haar eigen schoolwerk om te zien of de training heeft geholpen. Zo niet dan herhaalt het proces zich totdat het wel helpt.