Complot Profeten

by Bryan Purvis & Marley van Reenen

Hoe kan een bordspel jongeren bewust maken dat de manier waarop je discussie houdt kan leiden tot polarisatie?

Duik in de wereld van complotdenkers waar overal connecties te vinden zijn en je de titel aanneemt van de alwetende complot profeet. Kruip vervolgens in de rol van verschillende karakters en ga het debat aan tegen je vrienden over verschillende complottheorieën. Onderbreek, lieg of beledig je tegenstanders om erachter te komen wie het beste zijn of haar rol kan belichamen en wordt gekroond als de enige echte Complot Profeet.

Samenvatting

De Netflix documentaire 'The Social Dilemma' heeft ons op grote schaal de negatieve effecten van polarisatie laten zien. Mede dankzij de corona pandemie hebben wij deze toename ook gemerkt in onze eigen kringen. Mensen nemen steeds extremere standpunten aan waardoor ze als polen tegenover elkaar komen te staan. Het is onmogelijk om een oplossing te creëren in een half jaar tijd voor een probleem dat zo groot als dit is. Daarom zijn wij op een kleiner niveau mensen gaan stimuleren om beter naar elkaar te luisteren.

In het dagelijks leven worden we continu blootgesteld aan verschillende mediakanalen waaruit we verschillende informatie tot ons binnen krijgen. We zijn geneigd om enkel te luisteren naar de informatie die onze overtuigingen of vooroordelen bevestigen. Deze 'conformation bias' kan tot frictie leiden in discussies wat kan uitlopen tot conflicten tussen groepen, segregatie of het verdwijnen van de ruimte voor genuanceerde meningen. Dit wordt ook wel een ongewenste polarisatie genoemd waar jongeren vooral gevoelig voor zijn. Dit komt doordat zij zich bezighouden met het ontwikkelen van een eigen identiteit en hiervoor zich vaak richten op hun sociale omgeving.

Het project Complot Profeten heeft als doel om jongeren bewust te maken van de manieren waarop je een discussie kan voeren, waaronder welke zich kunnen uiten tot ongewenste polarisatie. Om op een laagdrempelige manier bewustwording te creëren is er gebruik gemaakt van een spel als interventiemiddel. Het thema polarisatie staat in dit spel niet centraal maar is enkel een spelmechanisme erin verwerkt zodat spelers dit zelf kunnen ervaren in plaats van het voor te schotelen. Het thema dat om het spel Complot Profeten is gebouwd heeft te maken met complottheorieën. Dit is een knipoog naar polarisatie omdat complottheorieën regelmatig een gevolg hiervan is. In onze ogen zien complotdenkers zichzelf ook als een alwetende profeet die overal connecties weet te leggen. Door spelers de rol van Complot Profeet te geven en ze "serieus" te laten discussiëren over complottheorieën leveren wij kritiek op de opvattingen van deze complotdenkers. In het debat nemen spelers rollen aan waarmee ze kunnen liegen, tegenstanders onderbreken, uitschelden en andere tactieken om ongewenste polarisatie op te wekken. Door deze rollen zo goed mogelijk te belichamen en spelers daar ook voor te belonen leren zij welke rollen polariserend zijn. Dit schept bij enkele bewustwording wat de jongeren mee nemen buiten het spel.