Binnenste buiten
‘Hoe kan een individu uit de prestatiemaatschappij gestimuleerd worden tot zelfreflectie, zodat de balans tussen externe en interne factoren hersteld kan worden?’
Deadlines, stress, het opbouwen van een ellenlange cv, overwerken: het zijn allemaal geen onbekende dingen meer. Racen van huis naar school of werk en van school of werk weer naar huis. In de hoop dat we uiteindelijk succes gaan bereiken. En wat krijgen we ervoor terug? Geluk misschien?



In een tijd waarin alles in een razend tempo gaat, is onderzocht hoe individuen uit een prestatiemaatschappij naar geluk zoeken. Helaas worden wij grootgebracht met de denkfout dat geluk te verkrijgen is uit succes. Hierdoor komt ons leven in het teken te staan van het nastreven van externe factoren in plaats van ons geluk van binnenuit te zoeken. Om mensen bewust te maken van de invloed van externe factoren op onze interne factoren en automatisch ook op ons gedrag, is er onderzoek gedaan naar een omkering van perspectief. Hieruit is een poëtische filminstallatie ontstaan waarin de innerlijke conflicten van mensen uit deze hectische samenleving worden belicht. Met als doel de kijkers te stimuleren tot zelfreflectie, zodat de balans tussen externe en interne factoren hersteld kan worden.
Een krachtig middel om zelfreflectie te stimuleren is het overbrengen van een verhaal, waardoor mensen de vergelijking leggen tussen de karakters in de film en zichzelf. Om dit te kunnen bereiken zijn er vele interviews gehouden onder de doelgroep, waarna persona’s zijn opgesteld. Elke persona stoeit met problemen die zijn ontstaan door de prestatiemaatschappij. Door het gebruik van beeldspraak worden deze beelden voor de kijkers herkenbaar. Ook wordt er ruimte overgelaten voor interpretatie, waardoor de film toegankelijk blijft. In deze film voert beeldspraak de boventoon. Dit zorgt ervoor dat de kijkers zich een overeenkomstig beeld van de film vormen. Om deze reden is er uitgebreid onderzoek gedaan naar manieren waarop de verhalen verteld kunnen worden en zijn de beelden gekozen op basis van de grootste gemeenschappelijke associatie van de doelgroep afgeleid uit meerdere tests.
De installatie heeft vorm gekregen vanuit een storytelling uitgangspunt en vertaalt op poëtische wijze de verhalen van meerdere persona’s uit onze maatschappij. Op het eerste gezicht lijkt de maatschappij te bestaan uit totaal verschillende individuen, maar wanneer er wordt gekeken naar de ziel worden overeenkomstige drijfveren, gedragingen en verlangens zichtbaar. Binnenstebuiten belicht drie perspectieven uit elk innerlijk conflict die van elkaar te onderscheiden zijn door gebruik van kleur en gedragingen. Elk personage vertaalt het verhaal van iemand uit de prestatiemaatschappij.
In alle verhalen is er strijd tussen twee archetypische drijfveren, waarin er één dominant is. In dit geval het archetype dat verlangt naar externe factoren. Het personage is in beslag genomen door het streven naar deze factoren en is hierin verzeild geraakt. De verhalen starten midden in de crisis, waarbij de hoofdpersonen worden geconfronteerd met hun conflict. Om de film geloofwaardig en krachtig over te laten komen is er een beroep gedaan op de theorie over beeldretoriek.

De ideale context voor de installatie is station Utrecht Centraal. De doelgroep is voornamelijk gebaseerd op persoonlijkheidsstructuren, waardoor de mensen erg uiteenlopen. Een overeenkomst is dat zij vaak reizen voor werk of school met de trein. Utrecht Centraal heeft een groot doorstroomgebied, waardoor de doelgroep langere tijd aangesproken kan worden. Echter zijn andere stations of doorstroomgebieden niet uitgesloten voor de toekomst. De installatie is erop ingericht dat het de kijkers geen extra tijd kost om de film te bekijken. Dit komt doordat de film zich afspeelt terwijl de doelgroep zich voortbeweegt. Ook zorgen de beelden voor een bepaalde rust door middel van een slow motion techniek.


Met een hart voor storytelling ben ik als ontwerper altijd op zoek naar nieuwe manieren om verhalen over te brengen. In mijn ontwerpen komt het stukje psychologie vaak terug. Niet zozeer om het gedrag van mensen te beïnvloeden, maar om hun denkwijze in te zetten voor het creëren van een plot twist in mijn verhaal. Ik ben van mening dat mensen dan pas echt ervaren hoe zij (onbewust) denken en zij hierdoor eerder aangezet worden tot verandering.